“Şimdi Harekete Geçin: Bugünü Koruyun, Geleceği Güvenceye Alın” (Act Now: Protect Our Present, Secure Our Future)

Antimikrobiyal direnç (AMR), modern tıbbın en büyük küresel tehditlerinden biri olmaya devam ediyor. Enfeksiyonların tedavisinde kullandığımız antibiyotikler, antiviral ilaçlar, antifungaller ve antiparaziterler; cerrahi operasyonlardan yoğun bakım yönetimine, organ nakillerinden kanser tedavisine kadar pek çok kritik klinik durumda hayat kurtarıcı rol oynuyor. Ancak bu ilaçlara karşı gelişen direnç hem bugünkü tedavi seçeneklerimizi hem de geleceğin sağlık güvenliğini ciddi biçimde riske atıyor.

Bu nedenle Dünya Sağlık Örgütü, 2025 yılı Dünya Antimikrobiyal Farkındalık Haftası (World AMR Awareness Week – WAAW) temasını “Şimdi Harekete Geçin: Bugünü Koruyun, Geleceği Güvenceye Alın” (Act Now: Protect Our Present, Secure Our Future) olarak belirledi. Bu tema, antimikrobiyal direncin artık ertelenemez bir sorun olduğunu ve bugün alınacak önlemlerin yarının tedavi imkânlarını koruyacağını güçlü bir şekilde vurguluyor.

Direnci artıran faktörler neler?

Antimikrobiyal direncin ortaya çıkışında en önemli etkenler arasında gereksiz antibiyotik kullanımı, bilinçsiz ilaç tüketimi, yetersiz enfeksiyon kontrol önlemleri ve tarım-hayvancılık sektöründe uygunsuz antimikrobiyal kullanımı yer alıyor. Bakteriler, virüsler ve diğer mikroorganizmalar; zamanla bu ilaçlara karşı kendilerini koruyacak mutasyonlar geliştiriyor. Sonuç olarak enfeksiyonlar daha zor tedavi edilir hâle geliyor, hastanede kalış süreleri uzuyor ve tedavi maliyetleri artıyor.

Laboratuvarların rolü: Doğru tanı, uygun tedavinin anahtarıdır

Antimikrobiyal dirençle mücadelede laboratuvarlar kritik bir konuma sahiptir.

• Kültür ve antibiyogram testleri, doğru antibiyotiğin seçilmesini sağlar.
• Moleküler yöntemler ve direnç genlerinin tespiti, erken dönemde hedefe yönelik tedaviye imkân verir.
• Kalite süreçleri ve doğrulama yöntemleri, güvenilir sonuçların temelini oluşturur.

Laboratuvarlarımız, sağlık profesyonellerine ve hastalara bilimsel olarak doğru ve hızlı sonuçlar sunarak tedavi süreçlerinin etkinliğini artırmayı amaçlar.

Bu yılın temasını neden önemsiyoruz?

“Act Now” çağrısı hem sağlık çalışanlarını hem de toplumu gecikmeden harekete geçmeye davet ediyor.
“Protect Our Present”, bugün elimizde kalan etkili tedavilerin korunmasını ifade ediyor.
“Secure Our Future” ise gelecekte enfeksiyonları tedavi edebilmek için bugünkü ilaçların etkinliğinin mutlaka korunması gerektiğini hatırlatıyor.

Nasıl katkı sağlayabiliriz?

• Antibiyotikleri yalnızca hekim önerisiyle kullanmak
• Önerilen dozu ve süreyi eksiksiz tamamlamak
• Evde kalan antibiyotikleri gelişigüzel tüketmemek
• El hijyenine ve aşılama programlarına uymak
• Laboratuvar sonuçlarını tedavi kararına dahil etmek

Antimikrobiyal direnç, hepimizin ortak sorumluluğudur. Bu özel haftada, WHO’nun çağrısına kulak vererek bugünü korumak ve geleceği güvence altına almak için hep birlikte harekete geçme zamanı. 19.11.2025

Uzm. Dr. Aytekin FIRTINA